ویزای کاری چیست؟
ویزاهای کاری مجوزهایی هستند که به افراد اجازه می‌دهند تا برای کار به کشور دیگری سفر کنند. در اکثر موارد، ویزای کار یا مجوز برای پذیرش کار در یک کشور خارجی الزامی است. ویزاهای کاری معمولا موقت هستند، ولی ممکن است تمدید شوند. برخی از کشورها مجوز کار دائمی صادر می کنند یا به دارندگان ویزای کاریِ موقت اجازه می‌دهند تا پس از مدت معینی ویزاهای‌شان را به ویزای اقامت دائم تغییر دهند.
کشورهای مختلف سیستم‌های متفاوتی دارند؛ گاهی ممکن است متقاضی اول برای ویزای طولانی‌مدت (یا همان ویزای نوع D) درخواست دهد و پس از ورود به کشور مقصد مجوز کار از سازمان‌های مربوطه را دریافت کند. ولی اغلب اینچنین است که متقاضی اول برای ویزای کاریِ کشور موردِنظرش اقدام می‌کند. در این روش اغلب داشتن یک پیشنهاد شغلی از سوی کارفرما یا شرکتی واقع در کشور مقصد به‌صورت پیش‌نیاز تعریف می‌شود.
پس بطورِکلی می‌توان گفت که ویزای کاری گونه‌ای از ویزاست که به دارنده آن اجازه می‌دهد تا در یک کشور خارجی کار کند. این ویزا ممکن است مهری در گذرنامه متقاضی باشد یا حتی به‌عنوان یک سند جداگانه معرفی و صادر شود.
انواع ویزاهای کاری:
جاب‌سیکر
جاب‌سیکر گونه‌ای از ویزاست که به فرد متقاضی این اجازه را می‌دهد تا در زمانِ معینی در کشور مقصد به جستجوی کار بپردازد. همانگونه که از نام این ویزا پیداست شما تنها در کشور مقصد اجازه پیدا کردن شغل موردِنظر خودتان را دارید و این اصلا با داشتن اجازه کار یکی یا برابر نیست!
این زمان معین چقدر است؟ خب این موضوع بستگی به مقصد موردِنظرتان دارد. برای نمونه کشور پرتغال برای یک دوره 120 روزه این ویزا را به شما اعطا می‌کند و حتی یکبار هم می‌توان آن را برای 60 روز دیگر تمدید کرد. ولی این مدت‌زمان برای کشور آلمان یک فرصت شش‌ماهه بدون تمدید است.
ولی خبر خوب این است اگر شما در این مدت‌زمان توانستید که شغل موردِنظر خود را نزد کارفرما یا شرکت خارجی احتمالی پیدا کنید، خواهید توانست ویزای جاب‌سیکر خود را به ویزای کاری تبدیل کنید.
جاب‌آفر
پُرتقاضا و شلوغ‌ترین ویزای کاری حال حاضر اروپا همین ویزای جاب‌آفر است. در این گونه از ویزا پیش‌نیاز اصلی همان داشتن پیشنهاد شغلی معتبر است. هراندازه که گرفتن یک قرارداد از یک کارفرما یا یک شرکت واقع در کشور میزبان سخت به نظر برسد، ولی می‌توان گفت مطمئن‌ترین و کم‌هزینه‌ترین روش همین روش جاب‌آفر است. چراکه متقاضی از پیش از مهاجرتش به‌خوبی می‌داند که برای چه کس یا کسانی کار خواهد کرد، چه میزان حقوقی را دریافت می‌کند و از سویی اصلا نیاز نخواهد داشت تا متحمل هزینه‌های سنگین ویزای جستجوی کار بشود.
برای گرفتن یک پیشنهاد شغلی خوب باید _دستِ‌کم_ با یک کارفرما یا یک شرکت واقع در کشور میزبان مصاحبه کنید. موسسه مهاجرتی رهپویان خیام از این جهت ادعا دارد که شما را برای مصاحبه‌های کاری به‌خوبی تمرین و پرورش داده تا اخذ قرارداد کاری برای‌تان از همیشه آسان‌تر بشود.
اسکیلدورکر
حتما ویزاهایی تحت عنوان ویزای کارگران ماهر یا ویزای متخصصان به گوشتان خورده است. اگر نه باید بدانید مجموعه آنها را تحت نام ویزای اسکیلدورکر معرفی می‌کنند. این‌گونه از ویزا امتیازمحور بوده و بر مواردی همچون سن، مدرک تحصیلی، سوابق کاری، زبان تمرکز دارد.
کشورهایی همچون کانادا و استرالیا از جمله کشورهایی‌اند که به این‌گونه از ویزا توجه بسیاری دارند. برای نمونه کانادا این ویزا را تحت سیستم اکسپرس انتری جلو می‌برد. کوتاه این ویزا بدین‌گونه است که متقاضی از جهت مهارت‌هایش مورد سنجش قرار می‌گیرد.
همانگونه که گفته شد معیارهایی همچون زبان، تحصیلات، سوابق کاری، سن و در مواقعی حتی داشتن یک پیشنهاد شغلی در اخذ امتیاز شما دخیل هستند و همیشه نیز این امکان را خواهید داشت که امتیازهای‌تان را بیشتر و به همین شکل بخت‌تان را برای ویزا شدن بالا ببرید. چراکه ویژگی این‌گونه از ویزا این است که شما درآنِ‌واحد با متقاضیان بسیاری ارزیابی خواهید شد.
چگونه می‌توان ویزای کاری گرفت؟
بطورِکلی متقاضیانِ این‌گونه از ویزا نیاز به یک پیشنهاد شغلی از یک کارفرما یا یک شرکت خارجی معتبر دارند.
پس از اخذ دستِ‌کم یک پشنهاد شغلی و یا حتی بستن قرارداد با کارفرمای خارجی، باید سند آن را همراه با باقی مدارک مورد نیاز _که می‌توانند متناسب با هر کشور در جزییات متفاوت باشند_ به سفارت کشور مقصد تسلیم کرد. در این صورت نیاز است تا پیش از درخواست رسمی و شخصی در سفارت، یک وقت ملاقات رزرو کنید.
البته کشورهایی نیز وجود دارند که فرآیند اخذ ویزای کاری از آنها کاملا در بستر و چهارچوب اینترنت انجام می‌پذیرد. شاید هدف از این کار بیش از هرچیزی آسان‌تر و پرشتاب‌تر کردنِ فرآیند اخذ ویزا باشد.
از کشورهایی که اغلبِ برنامه‌های‌شان تحت اینترنت قابل پیگیری و اقدام است می‌توان از کانادا و نیوزلند نام برد. این بدان معناست که ممکن است ملاقات در سفارتِ این کشورها ضروری نباشد. بااین‌حال همچنان این امکان وجود دارد که متقاضی برای انجام کارهای بیومتریکِ خود به یکی مراکز معتبر همچون سفارت کشور مربوطه مراجعه کند. دستِ‌کم می‌دانیم که این شرایط برای کشور کانادا کاملا صدق می‌کند.
شرایط اخذ ویزای کاری:
سن:
قانون نانوشته‌ای وجود دارد که سن مناسب برای مهاجرت کاری را چیزی میان 18 تا 40 سال تخمین می‌زند. ولی این اصلا به این معنی نیست که یک فرد 42ساله امکان مهاجرت از طریق کار را ندارد. برای نمونه به‌خوبی می‌دانیم که در ویزای اسکیلدورکر استرالیا که مبنای آن بر کسب امتیاز است، داشتن سنی تا 45 سالِ کامل همچنان بخت را برای متقاضی _دستِ‌کم_ بر روی کاغذ نگه می‌دارد.
پس باید بدانیم شرط سن متناسب با قوانین و مقررات مهاجرتی هر کشور متفاوت از دیگری تعریف می‌شود. و یا حتی در مواقعی اصلا اصلی مبنی بر شرط سن در این قوانین دیده نمی‌شود و تنها براساس عملکرد کشورهای مختلف است که می‌توان شانس ویزا شدن را سنجید. برای نمونه کشور آلمان حدود سنی‌ای را برای یک فردِ جوشکار و یا یک فردِ پرستار تعریف و یا مشخص نکرده است. ولی با فرض سن بالای 40 به‌راحتی می‌توان گفت که شانس ویزا شدن آن فردِ پرستار کمی بیشتر از آن فردِ جوشکار است. پس باید به این موضوع هم توجه داشت که کشورهای مختلف در زمان اقدام برای اخذ ویزای کاری در چه زمینه‌ها و حرفه‌هایی احساس نیاز کرده‌اند و آیا رفتار آنها در برخورد با برخی پرونده‌های مهاجرت کاری همراه با تسهیل و آسان‌گیری بوده یا نه!
مرتبط بودن مدرک تحصیلی با شغل:
این شرط نیز متناسب با شرایط و قوانین مهاجرتی هر کشور متغیر از دیگری تعریف می‌شود. ولی بدیهی است اگر بگوییم که یک فردِ جوشکار بهتر است مدارک و گواهینامه‌های مرتبط با شغلش را ارائه دهد تا آنکه مدرک دانشگاهی‌اش که _مثلا_ در زمینه روانشناسی است.
مرتبط بودن مدرک تحصیلی با شغل گاه از سوی کارفرمایان یا شرکت‌های کشور میزبان مورد توجه قرار می‌گیرد گاه از سوی سفارت یا اداره مهاجرت کشور میزبان. پس بهتر است که به این موضوع توجه ویژه‌ای نشان دهید.
سوابق کاری:
اساسا کشورهای میزبان احساس نیاز کرده‌اند که درهای‌شان را به‌سوی متقاضیان کار باز کرده‌اند. کیفیت و مهارت همان چیزهایی‌اند که کشورهای میزبان بدان‌ها نیازمندند. پس نمی‌توان توقع داشت که یک فردِ جوشکار با سابقه کاری یک‌ساله بخت بالایی برای ویزا شدن داشته باشد.
ولی خبر خوب این است که بازه‌هایی چه از روی تجربه کسانی چون ما و چه تعریف‌شده از سوی سفارت یا اداره مهاجرت کشورهای میزبان وجود دارند. برای نمونه می‌دانیم برای جاب‌آفر آلمان ما سابقه کاری بیش از دوسال نیازمندیم یا اینکه می‌دانیم دولت استرالیا به‌خوبی در ویزای اسکیلدورکرش بازه‌هایی را جهت امتیازدهی به سوابق متقاضیان معرفی کرده است.
نحوه امتیازدهی اداره مهاجرت استرالیا به سوابق کاری:
15=(به بالا-8) 10=(8-5) 5=(5-3) 0=(3-0)
دانش یا مدرک زبانی:
دانش زبانی یا مدرک زبان؛ مسئله این است!
اگر مقصد شمای متقاضی کانادا یا استرالیا باشد، باید گفت که داشتن دانش زبانی برای‌تان کفایت می‌کند. البته استثناهایی هم وجود دارند. برای نمونه شاید شما در ویزای اسکیلدورکر استرالیا برای رساندن امتیازات خود به 60 و یا بالاتر نیاز به ارائه مدرک زبان داشته باشید. پس مسئله اصلی الزام به ارائه مدرک زبانی یا عدم الزام به ارائه آن است. در ارتباط با این موضوع آلمان نمونه خوبی است. باید به شما بگوییم که ویزای کاری آلمان چه در نوع جاب‌سیکر چه جاب‌آفرش صد در صد نیازمند ارائه مدرک زبانی است و شما تقریبا هیچ راه دَررُویی نخواهید داشت!
میانگین حقوق سالانه در کشورهای مختلف:
پیش از هرچیز بد نیست باور کنیم که آمارها همیشه دروغ می‌گویند! برای نمونه ممکن است یک برنامه‌نویس در هند سالانه دوبرابر برنامه‌نویسی که در سوییس کار می‌کند دریافتی داشته باشد. اصولا میزان مهارت شخص، سوابق کاری‌اش، شغلی که در آن مشغول است، شرکتی که در آن کار می‌کند، شهر یا کشوری که در آن زندگی می‌کند از عواملی‌اند که بر حقوق اشخاص تاثیرگذارند. بااین‌همه لیستی که در زیر آمده بر اساس گزارشی از سایت کریئر ادیکت است که طبق آخرین داده‌های گردآوری‌شده بانک جهانی تنظیم شده و از همین رو شاید مورد توجه‌تان قرار بگیرد!
| رتبه | کشور | میانگین حقوق(دلار) |
|---|---|---|
| 1 | لوگزامبورگ | 67،967 |
| 2 | سوییس | 63،782 |
| 3 | نروژ | 53،514 |
| 4 | آمریکا | 53،329 |
| 5 | دانمارک | 52،666 |
| 6 | ایسلند | 48،047 |
| 7 | سوئد | 44،552 |
| 8 | هلند | 42،296 |
| 9 | سنگاپور | 42،049 |
| 10 | ایرلند | 41،467 |
| 11 | استرالیا | 40،201 |
| 14 | اتریش | 38،848 |
| 15 | آلمان | 38،426 |
| 17 | بلژیک | 36،509 |
| 18 | انگلستان | 36،248 |
| 20 | کانادا | 35،025 |
شرایط پس از اخذ ویزای کاری:
گاهی ممکن است دارنده این ویزا نتواند در کشور مقصدش شغلی به‌جزء همان شغلی که به‌واسطه آن ویزا شده داشته باشد. در این صورت متقاضی باید طبق مدت قراردادش با کارفرما یا شرکت عمل کند. یعنی اگر مدت قرارداد وی با کارفرمایش دوساله است، متقاضی در طی این مدت نمی‌تواند نزد کارفمای دیگری استخدام شود.
برعکس کشورهایی نیز وجود دارند که ویزاهای کار عمومی‌تری را صادر می‌کنند. متقاضی طی این ویزای کاری اجازه خواهد داشت تا هر شغلی را در کشور مقصد داشته باشد و در طول مدت ویزا در حرفه‌اش کار کند.
مدارک عمومی مورد نیاز ویزای کار:
- مدارک مربوط به سوابق کاری؛
- مدارک تحصیلی؛
- مدارک هویتی همچون شناسنامه، کارت ملی (اصل و کپی)؛
- گذرنامه معتبر؛
- گواهی عدم سوءِپیشینه؛
- بیمه‌نامه؛
- صورت حساب بانکی (در صورت نیاز)؛
- تسلط به زبان کشور میزبان؛
- نوشتن رزومه کاری و در مواقعی نوشتن یک انگیزه‌نامه؛
- مدارک مربوط به پرداخت اپلیکیشن؛
←بدیهی است اگر بگوییم شما نیاز خواهید داشت که بسیاری از مدارک بالا را همراه با ترجمه و تاییدیه‌های لازم ارائه بدهید.
چیزهایی که باید در مورد ویزای کاری بدانید:
- بطورِکلی برای دریافت ویزا به گذرنامه معتبر نیاز خواهید داشت.
- حتی اگر یک کارآموز بی‌مزد هستید یا موقعیت داوطلبانه‌ای برگزیده‌اید، همچنان ممکن است به ویزای کار نیاز داشته باشید.
- برخی از کشورها باتوجه به نیازهای‌شان به نیروی کار، شرایط ویژه‌تری را به‌نسبت باقی کشورها برای متقاضیان خود بوجود آورده‌اند که مشخصه اصلی آن، سهولت و تسریع در روند و اخذ ویزای کار است.
- بهترین مرجع برای مشاهده و اطلاع از شرایط یا مدارک مورد نیاز، تارنمای(سایت) سفارت یا اداره مهاجرت کشور میزبان است.
- دریافت ویزای کاری ممکن است روند کندتری به‌نسبت باقی ویزاها داشته باشد.
- شما اغلب نیاز خواهید داشت که یک پیشنهاد شغلی معتبری در دست داشته باشید.
سوالات متداول
گونه‌ای از ویزاست که به شخص این امکان را می‌دهد تا طبق مدت معینی در کشور میزبان به کار و زندگی بپردازد.
فاکتورهایی چون سن، سوابق کاری، میزان تحصیلات مرتبط با شغل، زبان از شرایط عمومی جهت اخذ این ویزاست.
مدارک مورد نیاز می‌توانند باتوجه به برنامه‌های هر کشور متفاوت باشند. ولی مدارک عمومی همچون مدارک مربوط به سوابق کاری، تحصیلات، بیمه، عدم سوء پیشینه، زبان و مدارک هویتی و همچنین داشتن یک رزومه قوی از مدارک مورد نیازند.
کشورهایی همچون اتریش، آلمان، پرتغال، …
کشورهایی همچون آلمان، کانادا، استرالیا، سوئد همیشه از مقاصد اصلی ایرانیان جهت ویزای کار بوده‌اند.
منابعی که از آنها جهت نوشتن این مقاله کمک گرفته شد: